Elite vroeg voor de vaste rubriek Brandpunt drie melkveehouders wat het wegvallen van de derogatie voor hen gaat betekenen. Eigenlijk vroegen we er vier melkveehouders naar: ook in de reportage over het bedrijf van André Slager uit Dedemsvaart gaat het over het naderende einde van de derogatie. Tuurlijk heeft ook Slager daar zorgen om, net als over de stikstofproblematiek. Maar hij wil niet te veel tijd besteden aan zichzelf druk maken over dergelijke zaken. Daar wordt hij alleen maar chagrijnig van. Meer zorgen maakt hij zich over de hoeveelheid mensen die de komende tijd met financiële problemen te maken krijgen door de hoge energierekeningen en de torenhoge inflatie. Hij geeft ook mee dat je als veehouder niet moet vergeten te genieten van het werk op je eigen bedrijf, zeker nu dat ook nog eens goed betaald wordt.
Twee van de drie melkveehouders in de rubriek Brandpunt maken zich ook zorgen om de wegvallende derogatie. Je zou zelfs voorzichtig kunnen stellen dat er sprake is van frustratie. Alex Datema en Geertjan Kloosterboer, geen onbekende namen en beiden specialist in het op de kaart zetten van zichzelf en de sector, koppelen haarfijn aan de politiek terug dat een wegvallende derogatie totaal niet strookt met het streven naar kringlooplandbouw, een gezondere bodem en het uitfaseren van de input van kunstmest. Zo is het ook maar net, ze hebben jaren gewerkt aan bodem en kringloop en nu moet het allemaal weer anders. In het voorjaar van 2021 sprak Elite al met melkveehouder Henk-Jan Eggink uit het Gelderse Laren. Toen stond hij voor een dilemma: de stap naar biologisch was niet erg groot, maar hij zou flink moeten inkrimpen om de kringloop gesloten te houden; hij zou immers niet meer dan 170 kg stikstof uit dierlijke mest per hectare mogen aanwenden. “Zo jammer van die dertig koeien”, zei hij Nu de gangbare melkprijs nog maar nauwelijks onderdoet voor de biologische, had ik gedacht dat biologisch boeren zijn interesse niet meer had. Toch is hij gaan omschakelen en niet voor het geld. Hij maakte de keuze voor rust in de bedrijfsvoering, zodat hij een plan kan maken en dat daadwerkelijk kan uitvoeren. Hij was het beu om iedere keer pas in de zomer te horen of er wel of geen derogatie zou komen en dan al of niet zijn plan radicaal moest omgooien. “Als mens en als ondernemer heb je een bepaalde capaciteit, die kun je maar één keer benutten”, stelt Eggink. En hij besteedt die capaciteit liever aan het uitvoeren dan aan het herschrijven van een plan.
Datema en Kloosterboer geven een belangrijke boodschap mee: het beëindigen van de derogatie is geen integrale aanpak. Eggink en Slager geven ook een belangrijke boodschap mee: geniet van het werk en de tijd op het bedrijf nu het kan.
