Selectie op de Dairy Wellness Profit Index (DWP$) blijkt niet alleen economisch voordeel op te leveren, maar ook een meetbare reductie van de milieu-impact van melkvee. Dat blijkt uit een Amerikaanse simulatiestudie bij ruim 13.000 Holstein-koeien.
De Amerikaanse zuivelsector wil in 2050 klimaatneutraal produceren. Daarbij gaat veel aandacht uit naar voer, management en mestverwerking, maar de rol van genetische selectie bleef tot nu toe onderbelicht. Daarom werd onderzocht hoe de Dairy Wellness Profit Index (DWP$) – een brede economische fokwaarde waarin productie, gezondheid, vruchtbaarheid en welzijn worden gecombineerd – effect heeft op milieu-impact van koeien.
Rufas
Voor de studie werden gegevens gebruikt van elf melkveebedrijven met samen 13.317 Holstein-koeien. Binnen elk bedrijf werden de koeien verdeeld in kwartielen op basis van hun DWP$. De dieren uit het hoogste en laagste kwartiel werden elk gemodelleerd als aparte virtuele koppels van duizend koeien. Deze koppels werden doorgerekend in het Ruminant Farm System (Rufas), een simulatiemodel dat melkproductie, gezondheid, voer, mest en emissies simuleert.
Elke virtuele koppel werd meerdere keren doorgerekend in het Rufas-model. Om toevalseffecten uit te sluiten, deden de onderzoekers dit tien keer per koppel, telkens over een periode van vijf jaar. In de eerste jaren van de simulatie is een koppel nog niet volledig in balans; er zitten dan bijvoorbeeld te veel of juist te weinig jonge dieren in vergelijking met de werkelijkheid. Daarom gebruikten de onderzoekers alleen de resultaten van het vijfde jaar, wanneer de virtuele koppels een stabiele samenstelling hadden. Op die manier konden ze de effecten van genetisch niveau op melkproductie, vervanging en milieu-impact nauwkeurig beoordelen.
Meer melk
De hypothese van de onderzoekers was dat koeien met een hogere DWP$ niet alleen meer melk produceren, maar ook gezonder zijn en langer meegaan, waardoor minder vervangend jongvee nodig is en de emissie per kg melk daalt. De resultaten bevestigden dit. De beste genetische kwartielen lieten gemiddeld 12,7 procent lagere methaanemissie zien per kg melk, terwijl ook stikstof- en fosforuitscheiding per kg melk duidelijk lager waren. Opvallend was dat de totale emissies per bedrijf nauwelijks verschilden, maar doordat de genetisch betere koeien meer melk produceerden en minder snel uitvielen, was de uitstoot per kg melk substantieel lager.
Melkproductie, gezondheid en levensduur
Gemiddeld boeken Amerikaanse Holstein-herds jaarlijks 84 dollar genetische vooruitgang op DWP$. Dat betekent dat elke nieuwe generatie vervangingskoeien al een methaanintensiteit heeft die ongeveer 2,5 procent lager ligt dan de vorige. Een gevoeligheidsanalyse liet zien dat zowel hogere melkproductie als betere gezondheid en langere levensduur belangrijke factoren zijn achter deze reductie. Vruchtbaarheid bleek in dit model minder bepalend.
De conclusie van de studie is dat genetische selectie via een brede index als DWP$ niet alleen de winstgevendheid van melkkoeien verhoogt, maar ook bijdraagt aan het realiseren van de duurzaamheidsdoelen van de sector.
Bron: Weigel, D.J. et al., 2025
