Wat verhoogt risico op tweelingdracht?

Studies duiden op een stijgende tendens betreft tweelingdrachten bij Holstein-koeien (circa zes procent). Meer dan 95 procent van de tweelingdrachten ontstaat door dubbele ovulaties (dubbele eisprong). De volgende factoren verhogen het risico op een tweelingdracht:

• Aantal drachten: De waarschijnlijkheid voor een tweelingdracht varieert tussen een procent bij de eerste dracht tot wel tien procent bij latere drachten.
• Melkproductie: Bij meer dan 30 procent van de koeien die binnen 14 dagen voor een natuurlijke tocht meer dan 40 kg melk per dag gaven, trad een dubbele ovulatie op. Bij koeien die in dezelfde periode minder dan 40 kg melk per dag produceerden, lag dit aandeel op slechts 10 procent.
• Laag progesterongehalte (zwak geel lichaam): wetenschappers zijn er van overtuigd dat de lever bij een hogere voeropname en melkproductie meer progesteron afbreekt.
• Inactieve cyclus: 38 procent van de koeien die niet cyclisch waren, hebben in de daarop volgende cyclus een dubbele eisprong. Van de koeien met een normaal cyclisch verloop is dit slechts 16 procent. Om koeien cyclisch te houden, moet stress voorkomen worden. (geen hittestress, geen overbezetting, minimale negatieve energiebalans).
• Ovsynch: Dat hormoonprogramma’s tweelingdrachten in de hand werken klopt niet. Wat wel klopt is dat koeien die geclassificeerd worden als moeilijk bevruchtbaar, en vervolgens worden onderworpen aan een hormoonprogramma, door de verstoorde hormonenhuishouding (inactief, geen geel lichaam) zeer veel kans hebben op een dubbele ovulatie. Bij een eenmalige ovulatiesynchronisatie worden de eicellen van de follikel bevrucht, die is gevormd bij een tekort aan progesteron en derhalve veel kans geeft op een dubbele ovulatie. Zo is gebleken uit studies naar dubbele ovulatiesynchronisatie-programma’s.
• Genetische aanleg: Enkele koefamilies blijken bijzonder vatbaar voor tweelingdrachten.
• Het idee de helft van een tweeling kunstmatig weg te nemen is geen goede oplossing. Dierenartsen wijzen op mogelijke beschadigingen van de reproductieorganen en een volledig drachtverlies. Deze koe weer dragend krijgen wordt moeilijk en de kans op een tweeling is nog groter.

Bronnen: Fricke, 2015; Hardesty, 2016  – Tekst: Katrin Berkemeier – Foto: Felicitas Greil