Op dit moment maakt Jaap Korteweg kaasjes, echte kaasjes. Kaasjes die smaken, voelen en ruiken als kaas. Kaasjes die uit dezelfde ingrediënten bestaan als kaas, kaas van melk, zoals u en ik kaas kennen. Korteweg zou Korteweg niet zijn als zijn kaasjes ingrediënten van dierlijke origine zouden bevatten. In een podcast proberen journalisten uit te leggen hoe je zulke lekkere kaas maakt zonder dier. Want, fijn voor het dier als het niet gemolken wordt en de mens hoeft zijn/haar eetpatroon niet te veranderen als je kaas op een andere manier maakt. Door de ogen van een kalf wordt in de podcast gekeken naar de mogelijkheden van deze kaas.
Voor de klimaatbelasting van één kilo kaas kun je trouwens 33 kg aardappelen verbouwen. Oftewel 10 kg melk is het equivalent van 33 kg aardappelen. Hoeveel eiwit zou een koe maken van 33 kg aardappelen? Juist, een koe is een bijzonder efficiënte bioreactor. Ik wil u natuurlijk graag vertellen dat kaas uit het laboratorium het niet wordt, want niets is mooier dan het basisproduct rauwe melk produceren. Nu zijn er natuurlijk vele vraagstukken als het gaat om niet-dierlijk geproduceerde dierlijke eiwitten. Zoals de kosten, de schaalbaarheid en de wetgeving. Maar ook het ethische aspect. Voor de kaasjes van Korteweg zijn gmo-organismen nodig, zonder gaat niet. Bovendien bestaan er vragen over het immuunsysteem van zo’n bioreactor. Die heeft het niet, maar de organismen moeten wel gezond blijven. Vaak blijken dergelijke productieprocessen ook nog eens een grotere klimaatvoetafdruk te hebben. Ondanks alle onmogelijkheden ervan, moeten we niet-dierlijke, dierlijke producten niet als kansloos zien. Voor de meeste bezwaren bestaan waarschijnlijk technische oplossingen, zo niet dan komen ze nog. De podcast stoort me meer dan het idee van Korteweg zelf. Het kalfje in de podcast heeft überhaupt geen betekenis meer als we kaas zonder koe produceren en ons eetpatroon is niet afgestemd op wat onze bronnen ons te bieden hebben, dat moet hoe dan ook wel veranderen. Korteweg zal voorlopig nog wel in nichemarkten opereren. Maar hij is niet de enige. De echte zuivel zal er aandeel aan verliezen – hoe veel en wanneer, blijft voorlopig ongewis. Laat u zich er niet door afleiden, maar blijf werken aan klimaatgunstige melkproductie en heb geen afkeer van initiatieven als dat van Kortweg.
In een interview stelt Korteweg dat veel boeren hem gras willen leveren om in de bioreactor om te zetten in kaas. “Veel boeren zijn progressiever dan hun lobbyisten”, stelt hij. Iets om over na te denken.
