Koeien hebben een donkere fase nodig voor herstel en regeneratie. Of nachtverlichting de koeien daarbij stoort, zet Johannes Zahner (Lfl Beieren, D) uiteen.
Voor koeien is licht extreem belangrijk. Het stuurt niet alleen het dagritme, maar heeft ook effect op de stofwisseling en de hormonenhuishouding. Wordt niet in donkerte voorzien, dan kan het gebeuren dat het veranderde dagritme leidt tot een onjuiste hormonale stimulatie. Verdeeld over de dag heeft een koe ongeveer 10 tot 14 uur rusttijd. Deze tijd verdeelt ze over 10 tot 12 rustmomenten. Een groot deel van deze rustmomenten vindt ‘s nachts plaats. Tijdens deze nachtelijke rusttijd vallen de koeien in slaapfasen inclusief droomfasen. Net als bij mensen zijn deze fasen ook voor koeien bijzonder belangrijk om het lichaam te laten regenereren. Koeien ontlasten daarbij bijvoorbeeld hun klauwen.
Maximaal 10 lux
Moet je in de nacht toch nog naar de stal om bijvoorbeeld afkalvende of zieke koeien te controleren, dan kan het gebrek aan licht het werk moeilijk of onmogelijk maken. Daarom branden in veel stallen ’s nachts één of meerdere lampen. Koeien hebben echter goed nachtzicht. Bekijk je camerabeelden die in de nacht in een donkere stal zijn gemaakt, dan zie je dat koeien ook ’s nachts actief zijn en door de stal lopen, bijvoorbeeld naar de voergang, de waterbakken of de melkrobots. Nachtverlichting in de stal dient dus alleen de dierverzorgers om bij een nachtelijke controle hun weg te vinden. Mijn advies is om ’s nachts alle lampen in de stal uit te schakelen indien mogelijk. Als een oriëntatieverlichting voor de dierverzorgers noodzakelijk is, gebruik dan gedimde lichtbronnen met een rood lichtspectrum en maximaal 10 lux lichtsterkte. Dit licht stoort de koeien minder en de mens kan zich toch oriënteren.
Tip: Gebruik een tijdschakelaar en schakel het licht in de stal een halfuur voor het werk begint in. Dan zijn de koeien actief voordat wordt begonnen met het melken.
Tekst: Sophie Hünnies Foto: Katrin Berkemeier
