Wil je gesekst sperma gebruiken en toch goede inseminatieresultaten bereiken, dan zijn er enkele punten van aandacht. In dit artikel lees je enkele belangrijke tips.
Gesekst sperma is gevoeliger dan conventioneel sperma, De sortering van de spermatozoïden gaat niet onopgemerkt aan ze voorbij. Bovendien is het aantal spermatozoïden per portie gesekst sperma met twee tot vier miljoen veel lager dan in een conventioneel portie, dat bevat er circa 20 miljoen.
Temperatuurschommelingen vermijden
Bij gesekst sperma wordt generiek een langere ontdooitijd aanbevolen (40 tot 45 in plaats van 12 seconden). Door het langer ontdooien is de temperatuur van het gesekste portie sperma hoger waardoor het aanzienlijk gevoeliger is voor temperatuurschommelingen nadat het uit het warme water is genomen. De uitdaging is vervolgens het portie zo snel mogelijk in de koe te brengen. Daarbij helpt het als:
- De te insemineren dieren voor het ontdooien worden vastgezet en lange looproutes voor de inseminator worden vermeden. Ontdooi slechts één portie.
- Rietje na ontdooien afdrogen, zodat het sperma niet koelt door de verdampingskou. Het rietje na afdrogen meteen in een voorverwarmd inseminatiepistool plaatsen, of nog beter in een pistoolverwarmer.
- Maximaal twee porties sperma meenemen naar de koeien en insemineren binnen vijf minuten na ontdooien.
Voorwaarde: goede reproductiekengetallen
Bepalend voor het inseminatiesucces is bovendien de leeftijd van het te insemineren dier. Jonge dieren zijn duidelijk vruchtbaarder dan oude koeien. Daarom is het beter gesekst sperma alleen bij pinken en vaarzen te gebruiken. Bovendien zou je alleen gesekst sperma in moeten zetten als de reproductiekengetallen dat toelaten. De conception rate (aandeel dragende dieren van alle geïnsemineerde dieren) zou:
- Bij pinken die met conventioneel sperma worden geïnsemineerd op 60 procent of meer moeten liggen. Bij gesekst sperma is het doel meer dan 50 procent.
- Bij vaarzen die met conventioneel sperma worden geïnsemineerd op 45 procent of meer moeten liggen. Bij gesekst sperma is het doel meer dan 40 procent.
Zowel pinken als vaarzen zouden niet vaker dan twee keer met gesekst sperma geïnsemineerd moeten worden. Daarna ontstaat het risico dat de dieren aanzienlijk langer gust blijven en vervetten of dat de ALVA oploopt. Elke dag vanaf 120 lactatiedagen dat een koe cyclisch is kost drie tot vier euro. Dat betekent 60 tot 80 euro verlies per onbenutte tocht.
Tekst: Sophie Hünnies in samenwerking met Hauke Baltz, AltaPreg Manager – Foto: Christine Stöcker-Gamigliano