Kreupelheid is een pijnlijk gezondheidsprobleem bij melkkoeien. 20 tot 30 procent van de koeien op een gemiddeld melkveebedrijf heeft een serieus klauwprobleem. De gevolgen van klauwproblemen hebben grote invloed op de levensverwachting van de veestapel. Melkkoeien worden vaak afgevoerd omdat ze niet drachtig worden, maar primair is de oorzaak vaak een klauwprobleem. Deze dieren komen vaak in een grote negatieve energiebalans, doordat ze afvallen in de transitieperiode, daarnaast laten ze vaak slecht tochtsignalen zien.
Infectieuze en niet-infectieuze klauwproblemen
Klauwproblemen zijn in te delen in twee groepen namelijk infectieuze klauwaandoeningen, zoals stinkpoot, tussenklauwontsteking en Mortellaro en niet infectieuze klauwaandoeningen zoals witte lijn defecten en zoolbloedingen.
Klauwinfecties komen in de weide periode minder vaak voor dan in de stalperiode. Dit komt omdat er in de stal meer kruisbesmetting plaatsvindt. Van groot belang is daarom de hygiëne in de stal. Bacteriën uit de ontlasting zetten ureum om tot ammoniak, dat de zuur-beschermende laag van de gezonde huid aanvalt en de biologische barrières van de huid vernietigt. Zodoende kunnen klauwproblemen ontstaan met kreupelheid tot gevolg.
Als er sprake is van een klauwinfecties is het belangrijk deze zo snel mogelijk actief te behandelen. Bij Mortellaro betekend dit bijvoorbeeld
- Het reinigen van alle vier de poten en tussenklauw
- Toepassing van een effectieve en goedgekeurde spray of zalf
- Eventueel klauwverband voor 3 dagen, dan follow-up inspectie en indien nodig de therapie herhalen.
Maar voorkomen blijft toch altijd beter.
Op tijd bekappen en het regelmatig toepassen van voetbaden zorgt ervoor dat de kans op klauwproblemen significant verminderd. Belangrijk daarbij is het voetbad op de juiste manier toe te passen. Ook is strategisch bekappen duidelijk beter dan twee keer per jaar een koppelbehandeling. Het advies bij strategisch bekappen is op het moment van droogzetten en bij 90 dagen in lactatie.
Maar ook de huisvestingsomstandigheden moeten goed zijn. Het is belangrijk de vloer zo droog en schoon mogelijk te houden. Daarnaast is een comfortabel ligbed van belang, want een langere ligtijd heeft veel voordelen:
- Verlichting van klauwen, betere bloedcirculatie
- De tussenliggende teenhuid droogt
- De dieren herkauwen intensiever
- De spijsvertering werkt efficiënter in ‘rust’
- “energiebesparende modus” (minder eigen gebruik door het lichaam, meer melk)
Niet-infectieuze klauwaandoeningen zijn mogelijk een management probleem. Vaak wordt namelijk verwezen naar conditiescore en pensproblemen.
Een koe met een te lage conditiescore heeft een substantieel dunner vetkussen tussen de klauwen waardoor de druk minder goed opgevangen wordt. Dit is te verklaren uit het feit dat een koe in een negatieve energiebalans ook dit vetkussen gebruikt om energie uit te halen. Daarnaast beïnvloed een NEB de aanmaak van klauwzool en hoorn. Koeien met ketose worden hierdoor twee keer zo vaak kreupel als gezonde koeien. Daarom is het belangrijk op tijd bij te sturen in de energiebalans, door de stofwisseling al rond afkalven te activeren kan de overgang naar lactatie soepeler verlopen, een Dairystart bolus van Dechra kan ondersteuning bieden bij het beter benutten van de beschikbare energie.
Pensproblemen kunnen ontstaan bij een suboptimale overgang van droogstand naar lactatie, bijvoorbeeld door een te snelle krachtvoeropbouw. Hoogproductieve koeien zullen eerder problemen ondervinden, maar ook bij hittestress kan pensverzuring ontstaan. Meer hoornvorming én een minder goede hoornkwaliteit kunnen het gevolg zijn. Na pensverzuring ontstaat vaak overmatige hoorngroei. Het hoogteverschil in met name het balgedeelte van de binnen- en buitenklauw wordt groter, waardoor de druk op het klauwbeen toeneemt, wat kan bijdragen aan het ontstaan van verschillende niet-infectieuze klauwaandoeningen.
Het is daarom belangrijk de pens van de koe zo gezond mogelijk te houden, de Lactastart bolus van Dechra kan hierbij ondersteuning bieden. Deze bolus bevat onder andere actieve gisten en sanguinarine die helpen het pensmilieu te herstellen, daarnaast zorgt de bolus voor ondersteuning van de lever en het algehele energieniveau.
