In Groot-Brittannië werd onderzocht welke maatregelen ter verbetering van de mastitissituatie op melkveebedrijven doorgaans buiten beschouwing blijven. Enkele maatregelen vragen namelijk om een verandering van de dagelijkse bedrijfsvoering. Foto: Katrin Berkemeier
Hoewel de bewustwording over risicofactoren met betrekking tot uierinfecties gestaag toeneemt, is het voorkomen van mastitisinfecties in Britse melkveekoppels de laatste decennia niet afgenomen. Om er achter te komen waarom mastitis voor veel Britse bedrijven zo’n groot probleem is, werden productie- en managementdata van 377 Britse melkveebedrijven onderzocht.
Het mastitiscontroleplan
De onderzochte bedrijven namen deel aan het ‘Dairy Mastitis Control Plan’ (DMCP) van het Agriculture and Horticulture Development Board (AHDB). Dit controleplan wordt in Groot-Brittannië sinds 2009 uitgevoerd door getrainde dierenartsen en adviseurs. Studies vooraf toonden aan dat het plan in staat zou zijn klinische mastitis en nieuwe infectiegevallen met 20 procent te verminderen.
Het programma bevat een data-analyse, zowel een gedetailleerde vragen- als takenlijst en metingen op het melkveebedrijf. Deelnemende bedrijven werden aan de hand van de epidemiologie en het moment van optreden van de mastitisinfecties ingedeeld in vier groepen: 1. Omgeving-geassocieerd droogstand (OD), 2. Omgeving-geassocieerd lactatie (OL), 3. Koe-geassocieerd droogstand (KD), 4. Koe-geassocieerd lactatie (KL).
Aansluitend analyseert software de punten waarop de koppel afwijkt van de ‘best practices’ in de mastitiscontrole. Per gediagnosticeerde koppel werden de meest relevante, specifieke maatregelen vastgesteld. Vijf tot tien van deze maatregelen werden door de verantwoordelijke adviseur verder uitgewerkt en zouden op het betreffende bedrijf uitgevoerd moeten worden.
Onpopulaire hygiëne- en managementmaatregelen
De ervaringen uit de studie tonen aan dat veel alom bekende managementmaatregelen, die samenhangen met mastitis, op de onderzochte bedrijven niet doorgevoerd worden.
Tot deze maatregelen behoren:
- Droge koeien apart huisvesten in, als belangrijkst, een schone en droge ruimte.
- Weidepercelen of uitlopen niet langer dan twee weken gebruiken met aansluitend een rustfase van vier weken (grazen 2-rust 4-principe). Slechts 20 procent van de OD-bedrijven hield zich aan dit principe.
- Een voldoende groot, zacht ligoppervlakte voor de droogstaande koeien. Het ligoppervlakte was bij meer dan de helft van de bedrijven te klein.
- Tweemaal daags de ligboxen schoonmaken en dagelijks instrooien
- Grote ligoppervlakken maandelijks volledig opnieuw instrooien
- Minder dan 20 procent van de bedrijven gebruikt een afkalfbox
- Tepelvoeringen worden niet vaak genoeg vervangen
- 60 procent van de OD-bedrijven gebruikte geen antibiotische droogzetters, terwijl het bij 45 procent aanbevolen werd.
- Minder dan 30 procent van de bedrijven reduceerde de productie tot onder de 15 liter voordat de koeien drooggezet werden.
- Bij 85 procent van de bedrijven werden de vaarzen voor afkalven samen met de koeien gehuisvest, terwijl apart huisvesten bij 64 procent op het prioriteitenlijstje werd gezet.
- Geïnfecteerde koeien werden maar zeer zelden apart van de koppel gehuisvest. Bij 83 procent van de bedrijven worden deze geïnfecteerde koeien ook niet als laatst gemolken. De simpele, pragmatische oplossing is deze dieren markeren en als laatste groep te melken, wordt ook maar zeer zelden toegepast.
- Slechts bij een vierde van de OL-koppels werd voorgestraald.
Slechts enkele bedrijven hielden of molken de koeien in groepen aan de hand van infectiestatus of wisselden de tepelvoeringen vaak genoeg, terwijl deze maatregelen voor de meeste koppels van groot belang waren.
Dat het bedrijven betrof die deelnamen aan het mastitiscontroleplan, heeft de resultaten van het onderzoek uiteraard beïnvloedt. De problemen zijn zodoende representatief voor in het bijzonder Britse melkveebedrijven die proberen het voorkomen van mastitis te verminderen.
Los daarvan, de ervaringen kunnen helpen ook hier problemen bij de mastitiscontrole in het algemeen bloot te leggen en te verhelpen.
Bronnen: Journal Club online, www.vetline.de
