Het team van Rosy-Lane Holsteins gebruikt al 53 maanden geen antibiotica voor de melkgevende koeien. Dat redden ze met zorgvuldig management en zelf uitgekiende behandelingsmethoden.
Lloyd Holterman leidt samen met zijn vrouw Daphne en partners Tim Strobel en Jordan Matthews in het zuiden van Wisconsin in de VS het melkveebedrijf Rosy-Lane met 1.004 koeien. De veestapel heeft op dit moment een gemiddelde melkproductie van 13.712 kg. Het vervangingspercentage is 23 procent en de levensproductie 54.000 kg. De veeartskosten kon het team van Rosy-Lane Holsteins LLC in de afgelopen tien jaar met tweederde omlaagbrengen van 0,96 tot 0,32 dollar per 50 kg melk, zie tabel 1, pagina 16, niet in de laatste plaats omdat ze bij de lacterende koeien afzien van het gebruik van antibiotica.
De behandeling van zieke koeien is gebaseerd op een ander principe: ‘dehydrateren, rehydrateren’. Koeien met mastitis (vlokken, gezwollen kwartier) krijgen binnen 1 tot 2 uur na de diagnose een infuus met een hypertone oplossing, dat wil zeggen een hooggeconcentreerde keukenzoutoplossing (2 liter, 7,2 procent). Hierdoor worden de vloeistoffen in het lichaam gemobiliseerd, waardoor toxinen worden uitgescheiden. Aansluitend moet de koe echter beslist voldoende water toegediend krijgen om de stofwisseling te stabiliseren. Bij Rosy-Lane worden de koeien vervolgens tweemaal gedrencht (18 liter water met 250 gram gistpoeder en mineralen, respectievelijk 36 liter zuiver water). Deze behandeling wordt drie dagen lang herhaald. Koeien met ernstige mastitis (koorts, bloedvergiftiging) krijgen op de eerste dag van de behandeling aanvullend een elektrolytenmix in het bloed en een extra drench. 75 procent van de koeien geneest binnen enkele dagen. Als na drie dagen nog geen verbetering zichtbaar is wordt de koe gestabiliseerd met elektrolyten en afgevoerd. Een vrijwel identiek behandelplan wordt toegepast bij koeien met baarmoederontsteking.
Preventie steeds belangrijker
De hiervoor omschreven procedure wordt consequent aangehouden, maar vereist een strak management. Wie méér wil dan simpele oplossingen, moet investeren in preventie:
- Maximale voeropname: een belangrijk managementdoel van het bedrijf, is dat de koeien voor iedere kg drogestof die uit het gemengde rantsoen wordt opgenomen, 1,7 liter melk moeten produceren. De goede omstandigheden maken het mogelijk op relatief eenvoudige en kostenefficiënte wijze aan hoogwaardig voer te komen. Het op kosten geoptimaliseerde rantsoen bestaat voor 53 procent uit krachtvoer (geplette mais, eiwitmengsel, katoenzaad) en voor 47 procent uit luzerne en snijmais. De drogestofopname is gemiddeld 26 kg. Met de TMR Trackersoftware controleren twee personen (7 arbeidsuren) iedere ochtend of het rantsoen op de juiste wijze is gemengd en gedoseerd. Op deze manier kunnen de dagelijkse afwijkingen onder de twee procent worden gehouden. Ter ondersteuning van de stofwisseling krijgen alle koeien Monensin (dezelfde werkzame stof als in Kexxtone) en de droge koeien krijgen een met zure zouten aangezuurd rantsoen.
- Gecontroleerd afkalven: vaarzen staan 60 dagen droog en koeien 53 dagen. De koeien kalven ‘just-intime’ af en worden dus pas tijdens de geboorte uit de voorbereidingsgroep (65 ligplaatsen, maximaal 64 koeien) naar de afkalfbox verplaatst. De regel is dat deze koeien daar acht uur lang niet aangeraakt mogen worden. Pas als de geboorte langer duurt, is geboortehulp toegestaan. Oudere koeien krijgen een calciumbolus.
Groepsindeling op melkbaarheid
Behalve de ‘normale’ groepsindeling van de koeien naar leeftijd, lactatiestadum en productie, deelt Holterman zijn melkkoeien ook in naar melksnelheid en lichaamsgrootte.
De koeien worden gegroepeerd op lichaamsgrootte, omdat op het bedrijf zeven verschillende ligboxafmetingen worden gebruikt. Daarnaast worden koeien gegroepeerd op melksnelheid: minder dan 4 minuten, 4 tot 7 minuten en langer dan 7 minuten. In totaal zijn er op het bedrijf dertien groepen bestaande uit 60 tot 104 dieren. Elke groep moet binnen 40 minuten gemolken kunnen worden. Daardoor stijgt de capaciteit van de melkstal met 25 procent.
In ’t kort
- Melkveebedrijf Rosy-Lane Holsteins LLC in Wisconsin (VS) behandelt de lacterende koeien al meer dan 53 maanden niet meer met antibiotica.
- Koeien met uierontsteking worden gedrencht. Genezen deze dieren niet binnen drie dagen, dan worden ze afgevoerd. 75 procent van de koeien met mastitis wordt weer gezond.
- Preventieve maatregelen om de koeien gezond te houden worden almaar belangrijker. De voeding wordt zeer intensief gecontroleerd. Kalveren krijgen biest van eigen moeder en ondergaan een intensief vaccinatieprogramma.
- De afdelingen van de transitiekoeien zijn consequent onderbezet.
- Voor de melkhygiëne is bij Rosy-Lane zeer veel aandacht.
