Tweelingdrachten komen vaak voor bij Holstein-koeien en koeien die al meerdere lactaties mee gaan. Bij een hoge melkproductie neemt de kans op een tweeling verder toe. Tweelingdracht wordt vaak geassocieerd met problemen bij de bevalling, vruchtbaarheidsproblemen en zwakke kalveren. Vandaar dat de meeste melkveehouders een tweelingdracht liever zouden voorkomen.
Meer kans op een tweeling bij een hoge melkproductie
Het toenemende aantal tweelingdrachten is te verklaren door een hoge melkproductie. Hoog productieve koeien nemen veel voer op wat leidt tot een hogere bloedtoevoer naar de lever. In de lever wordt (onder andere) het geslachtshormoon progesteron gemetaboliseerd. Door de hoge bloedtoevoer gaat het metaboliseren van progesteron sneller. Deze snelle metabolisering zorgt voor minder progesteron in het bloed. Dat resulteert in meer kans op een dubbele ovulatie. Tijdens een dubbele ovulatie komen twee (of meer) follikels tegelijk vrij die bevrucht kunnen worden. Als beide follikels bevrucht worden ontstaat een tweelingdracht.
Uit de wetenschap blijkt dat er nu meer tweelingen worden geboren dan voorheen, bij bijna vijf procent van alle drachten wordt een tweeling geboren. De meeste tweelingdrachten (95 procent) ontstaan doordat er een dubbele ovulatie plaatsvindt. In plaats van één follikel ovuleren twéé follikels tegelijk. Als de twee follikels in dezelfde baarmoederhoorn ovuleren is er meer kans op abortus of een moeilijke geboorte. Gemiddeld genomen is de draagtijd van tweelingen zeven dagen korter, maar bij onderzoek daarnaar is veel spreiding te zien.
Identificeer en beheer tweelingdrachten
Om tweelingen tijdens drachtonderzoeken vast te stellen moet men de tijd nemen. Zijn er twee gele lichamen te zien dan betekent dat bijna altijd dat er ook twee vruchten zijn. Liggen de twee vruchten tegen elkaar aan in de baarmoeder, dan is de kans op verwerpen van een vrucht groter. Een extra drachtcontrole later in de dracht kan vaststellen of problemen op gaan treden.
Als we hoogproducerende koeien willen houden moeten we ook accepteren dat er meer kans is op tweelingdrachten. Preventief kan weinig gedaan worden om tweelingdrachten te voorkomen. Vooral belangrijk is koeien die een tweeling dragen goed te verzorgen. Zeven dagen eerder droog zetten, een juiste mineralenverstrekking ter voorkoming van stofwisselingsproblemen en het bieden van de juiste verloskundige hulp helpen bij het goed doorkomen van een zware bevalling van twee kalveren.
Tekst: Katrin Hilbk-Kortenbruck – Foto: Birte Ostermann-Palz
