Calcium is belangrijk voor zowel gewasgroei las bodemstructuur. Of gras en maïs over voldoende van het element kunnen beschikken, hoef je jezelf geen zorgen te maken als je bemestings- en bekalkingsadviezen opvolgt. Over het algemeen waarborgt dat een voldoende Ca-bezetting aan het kleihumuscomplex.
Calciumgebrek is in maïs en gras is zeldzaam in Nederland. Alleen op echt zure gronden met een pH van vier en lager, bestaat risico op calciumtekort.
Voldoende calcium draagt vooral op kleigronden bij aan een goede bodemstructuur. Een goede calciumbezetting aan het kleihumuscomplex zorgt ervoor dat de bodem rul blijft en zorgt voor een goede doorwortelbaarheid. Bodems met voldoende calcium zijn minder vatbaar voor problemen. Het is echter niet zo dat structuurproblemen, door bijvoorbeeld verdichting, kunnen worden opgelost met meer kalk.
Kleihumuscomplex
Het zogenoemde kleihumuscomplex is een combinatie van anorganische stof (klei), organische stof (humus) en minerale elementen met een positieve lading (kationen zoals Mg2+, Ca2+, K+, Na+) die klei en humus binden. Klei en humus zijn beide negatief geladen. Het kleihumuscomplex, ook wel als CEC (Cation Exchange Capacity) aangeduid wordt gezien als een maat om het vermogen van de bodem om water en nutriënten vast te houden en in het seizoen aan het gewas te leveren.
Zanddeeltjes kunnen nagenoeg geen nutriënten binden. De CEC van een zandbodem wordt dan ook vooral door de organische stof bepaald. Op kleibodems vooral door klei, omdat kleideeltjes veel bindingsplaatsen hebben. Kleibodems hebben daarom vrijwel altijd een hogere CEC. Omgevingsfactoren zoals pH en klimaat spelen een rol bij de vorming van het complex. Bij een hogere bodem-pH kunnen lutumdeeltjes meer verbindingen aangaan.
Calciumbalans
Bij een goede calciumbeschikbaarheid in de bodem neemt gras tussen 60 en 90 kg Ca per hectare op, snijmaïs tussen 25 en 40 kg per hectare. Bij bemesting met dunne rundveemest en kunstmeststoffen, zoals bijvoorbeeld KAS, wordt op gangbare bedrijven voldoende calcium aangewend. Daarom wordt in de CBGV-adviezen in basis geen calciumbemesting voor gras en maïs geadviseerd.
Bekalken
De uitspoeling kan echter wel tientallen kg’s tot meer dan 100 kg per hectare bedragen. Dit is afhankelijk van de verzuring en van de hoeveelheid snel beschikbaar calcium. Met name op zandgronden kan in een natte winter veel Ca uitspoelen en kan het gehalte ervan in de bodem aan de lage kant worden. Dan is een bekalking aanbevolen om de calciumvoorziening te waarborgen. Dit advies blijkt uit een bodemmonsteranalyse.
Bronnen: Bemestingsadvies.nl, Nutrinorm
